Ontstaan van de Merengue
Merengue is volgens velen de vrolijkste en meest dansbare vorm van Latijnsamerikaanse muziek. De merengue is afkomstig van de Dominicaanse Republiek, een land dat samen met Haïti het eiland Hispaniola deelt.
Op dit eiland en om precies in de landbouwstreek Siboa, is de merengue ontstaan. Dit moet gebeurd zijn in de eerste helft van de 19e eeuw.
Het verhaal gaat dat de merengue ontstaan is vlak na de Dominicaanse revolutie tegen Haïti (toen nog Frans St. Dominique), aan het begin van de negentiende eeuw. Een ‘Haïtiaanse’ soldaat verliet zijn post waardoor de Dominicanen een strategisch belangrijke slag konden winnen. Om hun vijand dit in te peperen werd er een kluchtig liedje over geschreven; de merengue was geboren. Omdat, zoals in alle Caribische gebieden, ook de bewoners van Haïti en de Dominicaanse Republiek afstammen van Afrikanen die, in de tijd van het kolonialisme, als slaaf naar Amerika verscheept zijn, kent hun muziek een typisch Afrikaanse ritmiek. Opmerkelijk is dat, hoewel juist ontstaan om cultureel mee af te zetten, deze dansbare volksmuziek toch verdacht veel overeenkomsten heeft met die van het buurland: de mereng..
De merengue is in haar geschiedenis voor vele politieke doeleinden gebruikt. Zo werd hij vlak na zijn ontstaan dus gebruikt om zich af te zetten tegen het buurland Haïti. In de periode van 1930 tot 1961 is de merengue gebruikt door de toenmalige dictator Trujillo. Deze dictator, zelf afkomstig van het platteland, hield dusdanig veel van de merengue, dat hij er zeker van wilde zijn dat hij ze kon horen en dansen op ieder feest waar hij verscheen. Hij verklaarde de merengue daarom tot nationale muziek. Een tweede reden waarom hij dit deed, was om de oude (stadse) elite te pesten, die tot dan toe neer keek op de merengue. Deze ontwikkeling heeft de merengue in eerste instantie een enorme impuls gegeven. Het aantal Merengue-orkesten groeide explosief. Ook werd de merengue gebruikt als exportproduct: sterke radiozenders bliezen de merengue ver het Caribische gebied in. Er was echter ook een muzikale keerzijde aan de politieke bemoeienis met de merengue. Trujillo duldde, zoals het een dictator betaamt, geen ontwikkeling. De merengue bleef daarom steken op het niveau van de jaren dertig. Pas na de dood van Trujillo (in 1961) ging de ontwikkeling van de merengue verder. Ook toen bleef de merengue voor politieke doeleinden gebruikt worden, in eerste instantie tegen Trujillo en later als protest op de Amerikaanse invasie in 1965.
Ook voor de merengue geldt, dat hij ontstaan is uit zowel Europese als Afrikaanse invloeden en instrumenten. De traditionele merengue wordt gespeeld met een ‘tambora’, een trommel die zowel met een stok als met de hand bespeeld wordt en verantwoordelijk is voor de onmiskenbare roffel tussen de vierde en de eerste tel. Verder is er de ‘guïro’, een rasp, meestal van metaal, die over het algemeen met een afro-kam bespeeld wordt en een hoog raspend, slijpend tot sissend geluid voort brengt. Onmisbaar in de traditionele merengues, ofwel merengue tipico, is ook de accordeon. Na de slaventijd bouwt de Dominicaanse Republiek in de loop van de negentiende eeuw goede handelsrelaties op met Duitsland. Via dit land maakt de accordeon zijn intrede in de muziek en daaarmee is de daadwerkelijk eigen merengue geboren. Al heel snel is de merengue uitgebreid met een saxofoon, die een belangrijke rol speelt in het onvermoeibaar antwoord op de zangpartij. Later zijn daar weer bijgekomen: de piano, een blazerssectie, bongo’s en andere percussie en synthesizers. Vaak gingen deze aanvullingen ten koste van de accordeon.
Sinds de jaren zestig heeft de ontwikkeling van de merengue een ware vlucht genomen met de introductie van nieuwe instrumenten en techniek. De moderne merengues knallen tegenwoordig je speakers uit bij het draaien van bands als de Cocoband, Rockabanda, Frescabanda en Rikarena. Al deze bands houden echter wel vast aan de roots van de merengue: de guïro en saxofoon ontbreken vrijwel nooit en ook de tambora vind je meestal wel terug. Dat kun je niet vaak zeggen van de mengvormen die af en toe opduiken en waarin merengue gemengd wordt met rap of reggae of een discodreun. Er wordt echter ook nog wel veel merengue tipico gemaakt.
Nog meer namen van Merengue artiesten:
Fulanito is een band die veel ‘hot merengue’ maakt, het is een vrij jonge band ontstaan in de jaren’90. Zij zijn een beetje hetzelfde als wat Aventura van de bachata is. Andere bekende merengue artiesten zijn: Las Chicas del Can, Kinito Mendez, Los Hermanos Rosario, Sergio Vargas, Wilfrido Vargas, Johnny Ventura, Miriam Cruz, Fernandito Villalona, Elvis Crespo, Milly Quezada (queen of merengue) en natuurlijk Juan Luis Guerra.
Youtube Playlist : Merengue (het zijn er 166):
http://www.youtube.com/view_play_list?p=2C508879FD86B84C